لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

چنانچه حوادث هسته ای از طریق جنگ های هسته ای انفجار در مراکز و نیروگاه ها و نشت اتفاقی عوامل هسته ای رخ دهد عده زیادی ازمردم و یا پرسنل شاغل در آن مراکز آلوده خواهند شد. لذا در این هنگام مهمترین اقدامات در وهله نخست نجات مصدومین حادثه و پس از آن رفع آلودگی افراد خارجی بدن شامل: پوست، منافذ بدن، یعنی چشم و گوش، بینی، دهان ، مو و ناخن ها می باشد. مهمترین واکنش پوست نسبت به دوزهای مختلف اشعه شامل: اریتم و سرخ شدگی زودگذر دگرگونی ساختمانی خطوط پوست و محو اثر انگشت کشته شدن سلول های زاینده پوست پوسته پوسته شدن خشکی و در نهایت زخم و نکروز می باشد.شستشو و پاک کردن موضعی پوست در حوادث هسته ای کافی است و در پوست جراحت دیده باید با پوشش های ضد آب منطقه آلوده شده را پوشاند. به طور کلی منطقه آلوده شده پوست را باید به صورت ملایم با برس نرم و آب گرم و دتراژانت ها به سمت مرکز آلوده برای کاهش توزیع آلودگی تمیز نمود. استفاده از اسکراب (مواد ضد عفونی کننده و سایشی مثل نوار چسب های مخصوص رفع آلودگی) و محلول های خاص می تواند به لایه شاخی آسیب رسانده و این سد مهم پوستی را از بین ببرد. لذا تنها شستشو با آب ولرم توصیه شده است.

مقدمه: با توجه به روند رو به رشد کاربرد و استفاده از منابع و مصارف صلح آمیز انرژی هسته ای و احتمال استفاده از سلاح های غیرمتعارف، ضرورت آمادگی پرستاران خصوصا در بیمارستان های نظامی در مواجهه با حوادث هسته ای غیرقابل انکار است. در این بین آمادگی پرستاران به عنوان کادر درمان در مواجهه با حوادث هسته ای، نقش مهمی در کاهش عواقب خواهد داشت. لذا این مقاله با هدف آشنا کردن همکاران پرستار با چگونگی آلودگی زدایی از مصدومین حوادث هسته ای، تدوین شده است.مواد و روش ها: مقاله حاضر مقاله ای مروری است که از طریق مطالعات کتابخانه ای و جستجوی اینترنتی در سایت های SID, Google, pub med، با کلیدواژه (پرستار، بحران، حوادث هسته ای) در بین مقالات از سال های 2000 تا 2013 انجام شده است.یافته ها: جهت مواجهه با انبوه مصدومین حوادث هسته ای، برنامه ریزی دقیق و آموزش های لازم برای پرستاران جهت فعالیت موثر، ضروری استزیرا پرستاران اغلب اولین پاسخگویان در بحران هستند و به عنوان خط مقدم امداد و نجات محسوب می شوند. با برنامه ریزی کافی و آموزش در اداره مصدومان، آسیب ها و مرگ و میر کاهش می یابد. در این مقاله در مورد تریاژ مصدومین، مراحل خارج کردن لباس مصدوم، آلودگی زدایی از زخم، مخاطات، پوست سالم و اقدامات درمانی و حمایتی در مصدومین حوادث هسته ای بحث شده است.بحث و نتیجه گیری: آمادگی پرستاران در شناخت حوادث هسته ای، سهم بزرگی در اداره بحران خواهد داشت. پرستار برای اینکه بتواند در مواجهه با حوادث هسته ای به بهترین نحو، نقش خود را ایفا نماید، باید دارای پایه علمی قوی و مهارت کافی بوده و قادر به گرفتن تصمیمات سریع و بیان آن ها به سایر اعضای تیم باشد. لذا لازم است آموزش های لازم به طرق مختلف از جمله دوره های بازآموزی بلندمدت و کوتاه مدت، کارگاه آموزشی و... جهت توانمندسازی پرستاران برای مواجهه با مصدوم حوادث هسته ای ارائه گردد.

حدود 60 سال از بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی (6 و 9 آگوست سال 1945 میلادی) می گذرد. بر اثر بمب های اتمی ایالت متحده در این دو شهر، در مدت 10 ثانیه حدود 140 هزار نفر در هیروشیما و 74 هزار نفر در ناکازاکی از بین رفتند. پس از بمباران اتمی تاکنون حدود 320 هزار نفر قربانی شده و صدها هزار نفر از عوارض دیررسی سلاح های اتمی رنج می برند. در ورای آسیب های برگشت ناپذیر انسانی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، آسیب های بی چون و چرای طبیعت نیز وجود دارد. اثراتی که هم در کوتاه مدت و هم در بلند مدت بروز کرده، برخی قابل محاسبه و برخی غیر قابل محاسبه اند.

اصول آلودگی زدایی هسته ای، مشابه رفع آلودگی شیمیایی می باشد ولی بر خلاف آن، یک مسئله اورژانس نیست. هنگام مواجهه با مصدومین، االویت بایدبه احیاء قلبی- ریوی( درصورت نیاز) و ضایعات تهدید کننده حیات داده شودوپس از انتقال مصدوم به مرکز آلودگی زدایی، دفع آلودگی به ترتیب از پوششهای حفاظتی و بدن انجام شده و در انتها آلودگی زدایی داخلی انجام می گردد. در مورد دفع آلودگی از بدن در آلودگی هسته ای، نواحی آلوده پوشش حفاظتی و بدن با دستگاه رادیاک( وسیله ای است که جهت تعیین مناطق آلوده به ذرات رادیو اکتیو به کار می رود) مشخص می شود و دفع آلودگی بدن با محلولهای استاندارد و سپس شستشوی بدن با آب ولرم و صابون و در مورد چشم ها، زخم های بدن، سوختگی ها، حفره ی دهان و سوراخهای بینی با نرمال سالین انجام می گردد. در آلودگی زدایی در خصوص کاربر د مواد و روش های جلوگیری از جذب مواد رادیو اکتیو در اعضاء جذبی، مواد شلاتور، عوامل بلوک کننده و موادرقیق کننده مطرح است. که در متن مقاله به تفضیل شرح داده خواهد شد.

پس از یک حلمه هسته ای یا حادثه مشابه آن مواد رادیواکتیو در محیط پخش شده و باعث آلودگی می گردد. این آلودگی وارد هوا، آب، خاک و نیز گیاهان و جانوران می شود. انسان به عنوان مهمترین جز محیط هم از طریق محیط فیزیکی اطراف و هم از طریق منابع گیاهی و جانوران آلوده درمعرض آلودگی رادیواکتیو پخش شده در محیط می باشد و تحت تاثیر سمیت شیمیایی و نیز سمیت تشعشعی این مواد قرار می گیرد.در این میان گیاهان به عنوان منبع اصلی پایه غذایی انسان که به صورت مستقیم پردازش شده و یا با واسطه مورد استفاده قرار می گیرند دارای اهمیت ویژه ای می باشند. بنابراین بررسی آلودگی رادیواکتیو قابل جذب در محیط گیاهی رادیونوکلئیدهای مهم جذبی، کمیت و کیفیت جذب آنها در گیاهان مختلف پارامترهای موثر در جذب تجمع رادیونوکلئیدی در گیاه سرعت و نحوه انتقال آلودگی به جانوران انتقال آلودگی به محصولات دامی، انتقال آلودگی به انسان به ویژه از طریق محصولات غذایی گیاهی از جمله مواردی هستند که قابل توجه می باشند. شناخت کمی و کیفی این موارد در مجموع به مردم به طور اعم و به ارگان ها و سازمان های مسوول و تصمیم گیرنده به طور اخص این توانایی را می دهد که در جریان یک جنگ هسته ای استراتژی خود را در قبال منابع گیاهی مختلف که تاثیر زیادی در ابعاد مختلف زندگی انسان دارد تعیین کنند و در کوتاه مدت و بلند مدت نحوه استفاده از این منابع را مشخص نمایند.

پاک سازی سازه های آلوده به مواد پرتوزا یکی از مهم ترین حوزه های شیمی محیط زیست است. در این پژوهش، پوشش پلیمری جداشونده حاوی شناساگر Br-PADAP جهت شناسایی و حذف آلاینده حاوی نیترات اورانیل شش آبه ساخته شد. در این بررسی برای اولین بار اثر pH بررسی شد. هم چنین پارامترهای زمینه های مختلف، غلظت آشکارساز، دمای خشک شدن آلاینده، دمای خشک شدن پوشش، و خصوصیات مکانیکی روی جذب آلاینده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج ارزیابی های FT-IR، TGA و سنتیلاسیون مایع، حضور یون اورانیم در پوشش را اثبات کرد. پوشش پلیمری حاوی Br-PADAP و EDTA با جذب آلاینده از رنگ صورتی به رنگ قهوه ای تغییر می کند که ارزیابی کمی انجام شده براساس روش های پردازش تصویر با استفاده از نرم افزار MATLAB این تغییر رنگ را نشان داد. نتایج اندازه گیری های سنتیلاسیون مایع نشان می دهد که فاکتور آلاینده زدایی در این پوشش، در ppm 2000 بالای 97% است که بالاتر از مطالعات قبلی می باشد. در این مطالعه محلول پلیمری با فرمولاسیون بهینه و فیلم منعطف به دست آمد.

مقدمه: در پزشکی هسته ای، کار با مواد پرتوزای باز، خطر آلودگی محیط را به همراه دارد. مواد رادیواکتیو پراکنده شده در محیط از طرق تنفس، بلع و جذب پوستی وارد بدن شده و از نزدیک بافت ها را مورد تابش قرار می دهند. در نتیجه یکی از عوامل افزایش پرتوگیری، میزان آلودگی محیط به آن مواد است. لذا به منظور ارزیابی میزان آلودگی محیط به مواد پرتوزا پنج مرکز پزشکی هسته ای در تهران با شرایط و بار کاری متفاوت انتخاب و میزان آلودگی آنها به مواد پرتوزا در سه مرحله به شرح زیر بررسی گردید.مواد و روشها: مرحله اول: میزان آلودگی هوا در قسمت های مختلف مراکز پنجگانه، به روش گذراندن هوا از صافی بررسی شد. گرچه نتایج نشان دهنده وجود آلودگی در همه قسمتهای این مراکز به رادیوایزوتوپ های 131I و/ یا 99mTc است (131I=0.03-8.8 Bq/m3) و (99mTc=0-0.8 Bq/m3)، اما سطح آلودگی به طور محسوسی پایین تر از حد مجاز 131I=4×102 Bq/m3) و (99mTc=8×105Bq/m3 بود.مرحله دوم: میزان الودگی سطحی در سطوح کار، تجهیزات و کف اتاق ها در قسمت های مختلف مراکز مورد نظر با روش لکه برداری اندازه گیری شد. نتایج بدست آمده حاکی از وجود آلودگی در همه سطوح نمونه برداری شده، بود 131I=0.02-380 Bq/cm2 و (99mTc=0.02-373 Bq/m2) میزان آلودگی به 131I و / یا 99mTc در سطوح کار اتاق های هات لب، در مراکز پزشکی هسته ای شماره 1 و 2 به ترتیب 131I=345 Bq/cm2 و 99mTc=345 Bq/cm2 و (P<0.01)131I=97 Bq/cm2 می باشد. یکی از دلایل آلودگی در این مراکز بار کاری زیاد آنها است.مرحله سوم: 19 نفر از کارکنان مراکز مورد بررسی، از نظر آلودگی سطوح بدن و البسه شخصی با دستگاه آشکار ساز سنتیلاتور مورد پایش مستقیم قرار گرفتند. این بررسی 95 بار 5) بار برای هر یک نفر از کارکنان( انجام شد و تنها در 5 مورد آلودگی دستها به مواد پرتوزای مصرفی مشاهده گردید 131I=13 Bq/cm2 و 99mTc=11 Bq/cm2 این کارکنان، هنگام مشاهده آلودگی مسوول تهیه، توزیع، آماده سازی نمونه و تجویز پرتو داروها بوده اند.بحث و نتیجه گیری: یافته های حاصل از مطالعات اولیه مراکز پزشکی هسته ای مورد بررسی حاکی از آن است که کم و بیش هیچکدام از این مراکز از نظر طراحی صحیح بخش، رعایت استانداردهای لازم در ارتباط با ابعاد هر یک از اتاقهای کار با مواد پرتوزا و مواد ساختمانی بکار رفته در آن ها و از نظر سیستم تهویه در وضعیت مطلوبی نیستند. کارکنان آموزشهای لازم را در ارتباط با پیشگیری و یا کنترل آلودگی مواد پرتوزا را ندیده اند و بخش ها مجهز به لوازم و موارد رفع آلودگی نیستند.